uzay etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

Dünyamızın iç kısmı gizemli olduğu kadar dış kısmı yani atmosferimizin dışı da bir o kadar gizemlidir . Sadece görünen kısımları biliyoruz ama bilemediğimiz bazı kısımlarda var . Ilginç olacaktır ki dünyamızın etrafını saran görünmez bir kalkan mevcuttur . Bu kalkan 2 katman şeklinde dünyamizin etrafını sarmaktadır. Nitekim bu katmanın varlığı çok çok öncelerden yani teknolojinin gelişmediği zamanlarda yüce kitabımız Kuran-ı Kerim'de de Allah tarafından müslümanlara bildirilmişti ; 

- " Bizler göğû sizlere korunmuş bir tavan olarak indirdik . " Ayetinde de açık bir şekilde dünyamızı saran kalkan görevi gören katmanların varlığını biz insanlara bildirdi . İste biz insanlara bildirilen o katmanlardan biri. Dünyamızın atmosferini koruduğu kadar bazı yapılara da zarar vermektedir . Örnek olarak haberleşme ve bir çok alanda kullandığımız uydu diye tabir edilen cihazlar bu katmandan oldukça etkilenmektedir . Bunun en büyük sebebi bu iki katmanlı yapının kuşkularındaki enerji yükünün farklı olmasıyla beraber içerisindeki yüklerin veya enerjilerin yüksek hızlarla yani ışık hızlarında hareket etmeleridir . 


İç kuşaklar ilk olarak dünyadan yansıyan radyo dalgalarını karşılamaktadır. Ayrıca bu kuşaklar dışarıdan gelen dalgaların hapsolduğu kısımdır.  Bu kuşağın en ince yeri kutup noktalarıdır . Norveç ve Kanada gibi ülkelerde görülen ve rengi yeşil olan Kuzey ışıklarını hepimiz biliyoruz . Ama aslında gördüğümüz güneş rüzgarları sonucunda dünyanın manyetik alanı sonucunda bu kuşaklara hapsolmuş radyo dalgalarıdır . Bu kuşak eğer kalın olsaydı o ışıklar bu gün dünyamızdan görünmezdi . 


Dış kuşaklar ise güneşten veya uzaydan gelen yüksek enerjili parçacıkları ve dalgaları karşılayan ilk katmandır . Bu katmanda yüksek enerjili antiproton ve pozitron mevcuttur . Bunlarda ışık hızlarında hareket etmektedirler . Bu kuşakta elektronlar sıkışmış halde oldukları için enerji miktarlarında yani tahrip ve yıkım güçlerinin yüksek olmasının bir diğer nedeni ise dünyamızın manyetosferi tarafından çeşitli protonların bu katmana çekilmeleri sonucunda mevcut var olan elektronlar ile tepkimeleri sonucunda açığa çıkan farklı kabiliyetlerdeki enerji parçacıklarının olmalarıdır .


Her iki kuşak dünyamızın 1000 km üzerinden başlayarak uzay boşluğuna doğru 60.000 km uzunluğunda bir alanı kaplamaktadır . Iç kuşak 1000 ila 13.000 km arasını , dış kuşak ise 13.000 ila 60.000 km arasını kaplamaktadır . 

Bu kuşakların oluşmasında şüphesiz ki en büyük rolü dünyamızın manyetik alanı yani manyetosferi büyük rol oynamıştır . Nitekim bu katman güneşten veya hipernova patlamalar sonucunda veya güneş rüzgarları sonucunda yayılan iki atomlu elektronları içerisinde hapsederek bu kuşakları oldukça tehlikeli yapmaktadır . Bu kuşakların bir diğer adı ise Radyasyon kuşakları diye de nitelendirilir . İsminden de anlaşılacağı üzere bu kuşaklar oldukça yüksek radyoaktiflik özelliği göstermektedirler . Radyoaktiflik oranları yoktur . Ama bazı durumlarda bu değişebilir . Her ne olursa olsun dünyamızı korumaktadırlar . Hergün baktığımız fakat göremediğimiz bu kalkanlar dünyada yaşayıp araştırmak için ayrı bi heves konusu .

 



Dünyamızı çepeçevre saran hava tabakası olarak bilinen atmosfer , dünya üzerinde yaşayan canlılar için vazgeçilmez tabakalar bütünüdür . Sadece bir bütünden veya tabakadan oluşmayan atmosfer insanlar üzerindeki başlıca faydaları şunlardır :

- Canlı yaşamına olanak sağlayarak ekosistem oluşmasına ve oluşan bu ekosistemin devamına olanak sağlamaktadır .

- Dünyanın ısı seviyesini ayarlayarak canlılar üzerinde ne çok şiddetli soğukların nede aşırı sıcaklıkların artmasını engelleyerek ısı seviyesini dengede tutar .

- Güneş gibi buyuk yıldızların geçirmiş olduğu supernova patlamalar sonucunda yayılan çeşitli zararlı ışınlar olan alfa , beta ve gama gibi ışınları süzerek yer kürenin içerisine yansımasını engellemektedir .

- Göktaşı kayması diye tabir edilen ölü yıldızların dünya yörüngesine girdiği zaman göktaşlarını zararsız konumlara getirerek canlı yaşamına ve ekosistemine zarar vermesini engeller. 

- Bitki ve insan yaşamı için gereken fotosentez olayının oluşumunu sağlayarak canlı yaşamını devam ettirmeye olanak sağlar .

- Temel mantıkta gölge ve karanlık yerlerin soğuk olması gerekirken atmosfer bu olaya olanak tanımayarak içerisinde barındırdığı nem sayesinde gölgeler ve karanlık yerlerin ılık veya sıcak olmasını sağlamaktadır .

-  Yine aynı şekilde nem sayesinde güneşten gelen zararlı ışınların yani ulturaviole diye tanımlanan ışınların etkisinde kalan canlı yapısını kaplayan cilt veya deri tabakasının kurumasını önleyerek canlı yaşamına olanak tanımaktadır .

ATMOSFERİN KATMANLARI  :

Troposfer : 

- Bu kat 0 - 15 km arasını kapsayan oldukça geniş bir katmandır .

- Bu kat yeryüzüne en yakın kattır .

- Bu katta yer çekimi maksimum düzeyde bulunmaktadır .

- Atmosferin genelinde bulunan gazların %75 i bu katmanda bulunmaktadır.

- Su buharının tamamı yine bu katta bulunmaktadır .

- İklim olayları ( kar,yağmur,don) gibi çeşitli olaylar bu katmanda görünmektedir .

- Daha üst katmanlara doğru çıkıldıkça sıcaklık her 200 metrede 1*C azalma gözlenmektedir .


Stratosfer : 

- 15. km den başlayan bu kat yukarıya doğru yaklaşık 35 km kadar yukarıya doğru uzanmaktadır .

- Bu katın en büyük özelliklerinden biri ozon tabakasını içerisinde bulundurmasıdır .

- Bu katın diğer bir özelliği ise durgun bir hava yapısına sahip olmasıdır .

- Bu kat sadece yatay hava hareketi yapmaktadır .


Mezosfer :


- 50-80 km arasını kapsamaktadır .

- Yüksek ısı dalgalarını içerisinde bulunan bu kat canlı yapısına zarar verecek sıcaklıları içerisinde tutmaktadır .

- Yıldız ölümleri sonucu gerçekleşen meteor gibi ciddi tahribat verebilecek cisimlerin yanıp fiziksel boyutunda küçülüp yok olmasını sağlayarak oluşacak muhtemel tahribatıı düşürmektedir .



İyonosfer : 

- 80-500 km arasını kapsayan katmandır .

- Diğer bir adıyla termosfer olarak bilinir .

- İçerisinde gazların iyon halinde görülen katman bu katmandır .

- Gazların iyonlarına ayrılması sonucunda oluşan yüksek iletkenlik sonucu, radyo dalgalarını iletme imkanları oldukça yüksektir .

- İletken olmasından dolayı birçok haberleşme uydusu bu katmanda bulunmaktadır .


Ekzosfer :

- En dış katman bu katmandır .

- En dış katman olduğu için yer çekimi yok denecek kadar azdır .

- Atmosferin genelini kapsayan gazların  % 3 ü bu katmanda görülmektedir .

- 500 km ve daha üstü uzaklıları kapsamaktadır .