1. BEYAZIT

 1. Beyazıt yada yıldırım Beyazıt olarak da anılan 1. Beyazıt Osmanlı İmparatorluğunun 4. Padişahıdır. 1354 yılında Edirne de doğan 1. Beyazıt 8 mart 1403 de Akşehir de vefat etmiştir. Babası 1. murat ve annesi Gülçiçek Hatun'dur. Merkezi siyaset ve bir çok alanda yenilikler yapmıştır. Yıldırım Beyazıt beyaz tenli, sık sakallı , geniş omuzluydu ve yıldırım lakabını savaşlarda gösterdiği cesaretten ve hızlı hareket etmesinden dolayı almıştır. Fetihlerini İstanbul'a kadar getirmiştir. Ölümünden sonra ise 11 yıllık fetret devri başlamaktır. Bu yazımızda 1. Beyazıt'ın hayatı, ailesi, fetihlerini ve yaptığı yenilikleri anlatacağız.


1. BEYAZIT KİMDİR VE SADRAZAMLIK DÖNEMİ YAŞAMI 

• Osmanlı İmparatorluğunun 4. padişahı olan yıldırım Beyazıt ,beyaz tenli, sık sakallı , geniş omuzlu, yetenekli, Hafif kibirli, alıngan, aceleci, adil, gerektiğinde acımasız bir padişahtı. küçük yaşlardan itibaren önemli alimlerden İslam dersleri ve önemli komutanlardan askerlik ve idare dersleri almıştır.  Tarihten ilk defa adının geçmesi Germiyanoğlularından olan devlet hatun ile evlenmesiyle geçmiştir. Babası 1. Murat Germiyanoğlularının topraklarını alma politikası sonucu olmuştur . Yıldırım Beyazıt , Sultan Murad Hüdaverdigar'ın vasiyeti üzerine 1389 yılında 29 yaşında tahta çıkmıştır.


YILDIRIM BEYAZIT DÖNEMİ FETİHLER 

• 1390 yılında aydın , Saruhan, menteşe beylikleri ele geçirilmiş Konya kuşatılmıştır. Aynı yıl ise Alaşehir fethedilmiştir.  Yıldırım Beyazıt döneminde ilk defa İstanbul Türkler tarafından kuşatılmış, toplamda 3 defa kuşatılmıştır yıldırım Beyazıt döneminde ve Bizans imparatorluğu vergi ödemeyi kabul etmiştir .  Macaristan da savaşılmış ve ilk defa Osmanlı zaferi elde edilmiştir. Daha sonra Selanik fethedilmiştir. Arnavutluk'un işgali ile Selanik ve Yenişehir bölgeleri ele geçirilmiştir. 

• Karadeniz de ise Kastamonu Sinop ve Amasya fethedilmiştir.  Niğbolu Savaşına katılarak zafer elde edilmiştir. Şile ve Arnavutluk fethedilmiştir. 

• Şehzade Mehmet'in Dulkadiroğlularının Beyliği Hükümdar'ının kızı Emine Hatun ile evlenmesi üzerine beylik Osmanlı devletine bağlanmış ve Timur bu duruma sinirlenerek İstanbul'un 4. kuşatmasını engellemiş ve Sivası kana bulamıştır . Bu olay dan sonra sadece Erzincan bölgesi ele geçirilmiştir. 

• Son olarak da Timur ve yıldırım Beyazıt arasındaki durum Ankara savaşına neden olmuştur


YILDIRIM BEYAZIT DÖNEMİ YENİLİKLER VE YILDIRIM BEYAZIT'IN HAYALİ 

• Devletin hazinesi genişlemiştir

• Maliye sistemi kurmuştur. 

• Devletin merkezi teşkilat ve bürokrasisinde önemli değişikler yapılmıştır. 

• Ulemanın kontrolünde ki devlete ait olan vakıf mallarını tekrar devletin kontrolüne geçmiştir. 

• Osmanlı devletindeki yönetime ''KUL'' sistemi getirilmiştir. YILDIRIM BEYAZIT'IN HAYALİ Bayezid’in hayali İstanbul’u fethetmekti. Bunun için de boğaza ”Anadolu Hisarı” kalesini inşa ettirmişti. Sonrasında 4 kez bu hayalini gerçekleştirmek için kuşatmalar düzenlemiş fakat ulaşmasına ramak kala hem dış güçlerin baskısı hem de yetersiz mühimmat yüzünden hayalini gerçekleştirememiştir.


1. BEYAZIT'A YILDIRIM ADI NEREDEN GELDİ ? 

• Yıldırım Bayezid tüm düşmanlarına karşı verdiği fermanlarda ve savaşırken ki çok hızlı bir şekilde hareket etmesi ve karar vermesinden dolayı düşmanları tarafından kendisine ”Yıldırım” lakabı takılmıştır. 


YILDIRIM BEYAZIT'IN AİLESİ VE ÖLÜMÜ 

• Yıldırım Bayezid 8 Mart 1403'te 49 yaşındayken Akşehir'de neden olduğu hâlâ bilinmeyen gizemli bir şekilde ölmüştür. Timur'un fetihnamesinde ise yıldırım Beyazıt savaştan dönerken attan düşürülerek yakalanır ve beni padişahınıza götürün der. Timur'un yanına götürülür , Timur savaşlarda yıldırım Beyazıt'ı yanından ayırmaz ve tutsak edildiği söylenmiştir. Diğer kaynaklarda ise eceliyle ölmesi ve yaşadığı romatizma ve bronşit hastalıklarında öldüğü de yazmaktadır. Ölümü hakkında net bir bilgi yoktur. Yıldırım Beyazıt'ın 12 eşi ve 19 çocuğu vardır. Bunlar ; 

• Yıldırım Beyazıt'ın Eşleri ; Angelina Hâtûn - Devlet Şah Hatun- Maria Hâtûn- Hafsa Hatun Sultan Hâtûn - Mileva Olivera Despina Hatun - Devlet Hatun (diğer eşlerinin isimleri net olarak bilinmemektedir.) 

• Yıldırım Beyazıt'ın Erkek çocukları; Şehzade Ertuğrul Çelebi - Şehzade İsa Çelebi - Şehzade Mustafa Çelebi - Şehzade Büyük Musa Çelebi - Şehzade İbrahim Çelebi- Şehzade Kasım Çelebi- Şehzade Yusuf Çelebi- Şehzade Hasan Çelebi - Sultan Küçük Musa Çelebi - Sultan Süleyman Çelebi - Şehzade Ömer Çelebi- SultanI. Mehmed Çelebi 

• Yıldırım Beyazıt'ın Kız çocukları; İrhondu Hanım- Paşa Melek Hatun - Sultan Fatma Hanım - Oruz Hanım - Hundi Fatma Hatun - Fatıma Hanım (1 tanesinin adı net olarak bilinmemektedir)


YILDIRIM BEYAZIT'IN OLÜMÜNDEN SONRASI

• Yıldırım Bayezid'in dört oğlu arasındaki taht kavgaları nedeniyle 1402'den 1413'e kadar süren kargaşa ve taht kavgası dönemidir.  Dağılan Osmanlı birliği, 1413 yılında, I. Mehmed (Çelebi Mehmet) tarafından yeniden sağlandı. Bu gelişmeye bağlı olarak Çelebi Mehmet için "devletin ikinci kurucusu" tabiri kullanılmaktadır.



0 yorum: